Έρευνα για την ξενόγλωσση εκπαίδευση
Το γλωσσικό προφίλ του μαθητή των ξένων γλωσσών
Στόχος του έργου αυτού είναι η περιγραφή του γλωσσικού προφίλ του Έλληνα μαθητή/χρήστη των ξένων γλωσσών και η εξειδίκευση των περιγραφικών δεικτών των επιπέδων γλωσσικής επάρκειας του Κοινού Ευρωπαϊκού Πλαισίου Αναφοράς για τις Γλώσσες (ΚΕΠΑ), σε διαφορετικές γλώσσες. Υπογραμμίζοντας τη σημασία των εμπειρικών δεδομένων που παράγονται από μαθητές της ξένης γλώσσας για την περιγραφή των γλωσσικών ικανοτήτων, επιδιώκουμε τον προσδιορισμό της διαβάθμισης της γλωσσικής επάρκειας βάσει της χρήσης γλωσσικών στοιχείων από μαθητές με κοινά χαρακτηριστικά πρώτης γλώσσας, σε διαφορετικά στάδια μάθησης. Τα ερευνητικά ερωτήματα που ενδιαφέρουν είναι τα εξής: Πώς οι γλωσσικές ικανότητες των Ελλήνων μαθητών διαβαθμίζονται κατά επίπεδο γλωσσομάθειας; Σε ποιο βαθμό η γλωσσική χρήση στα κείμενα των Ελλήνων μαθητών μοιάζει ή διαφέρει από αυτή που αναμένεται γενικά από τους μαθητές της ξένης γλώσσας κάθε επιπέδου; Ποια είναι τα συγκλίνοντα και ποια τα αποκλίνοντα στοιχεία μεταξύ της αναμενόμενης και παρατηρούμενης ανάπτυξης της γλωσσικής χρήσης, τα οποία ορίζουν το 'προφίλ' του Έλληνα μαθητή, αναπαριστώντας αναγνωρίσιμα, μετρήσιμα χαρακτηριστικά ή ιδιοσυγκρασιακές ιδιότητες χρήσης των γλωσσών; Το έργο αυτό συνδυάζει διαφορετικές οπτικές μελέτης της γλώσσας (εφαρμοσμένη και θεωρητική γλωσσολογία, σπουδές ξένων γλωσσών, υπολογιστική γλωσσολογία) και σκοπό έχει να υλοποιήσει εκτενή εμπειρική έρευνα σχετικά με τη χρήση τριών ευρωπαϊκών γλωσσών (της αγγλικής, γερμανικής και ισπανικής) από Έλληνες μαθητές, σε ποικίλα επικοινωνιακά και γλωσσικά περιβάλλοντα. Με την αξιοποίηση γλωσσικών δεδομένων από τα σώματα κειμένων που έχουν προκύψει από τις εξετάσεις του Κρατικού Πιστοποιητικού Γλωσσομάθειας (το Σώμα κειμένων της αγγλικής και αντίστοιχες συλλογές κειμένων για τα γερμανικά και τα ισπανικά) και προηγμένων τεχνικών επεξεργασίας φυσικής γλώσσας για αυτόματη ανάλυση γραπτού λόγου, αναπτύσσεται και υλοποιείται ένα γενικό μεθοδολογικό πλαίσιο με εφαρμογή σε όλες τις γλώσσες, κατάλληλο για την περιγραφή της γλωσσικής χρήσης σε ποικίλα επικοινωνιακά πλαίσια βάσει γλωσσικών στοιχείων διαφορετικών τύπων. Το έργο αυτό πρόκειται τελικά να διαμορφώσει λίστες λεξικών, σημασιολογικών, γραμματικών/μορφο-συντακτικών και λειτουργικών στοιχείων τα οποία χαρακτηρίζουν τη γλωσσική παραγωγή των Ελλήνων μαθητών σε διαφορετικά στάδια μάθησης/γλωσσικής επάρκειας. Τα ερευνητικά αποτελέσματα πρόκειται να είναι ιδιαίτερα χρήσιμα για τους επαγγελματίες της διδασκαλίας και αξιολόγησης των γλωσσών, κυρίως σε τοπικό επίπεδο, για τους αρμόδιους για τον σχεδιασμό εκπαιδευτικών γλωσσικών πολιτικών και γλωσσικών προγραμμάτων σπουδών καθώς και για τους θεωρητικούς της εκμάθησης της ξένης ή δεύτερης γλώσσας που μελετούν τις σχέσεις μεταξύ των γλωσσών που μαθαίνονται και εκείνων που κατακτώνται. Το έργο αυτό πρόκειται επίσης να ενημερώνει διαρκώς τη βάση δεδομένων του Ενιαίου Προγράμματος Σπουδών για τις Ξένες Γλώσσες (ΕΠΣ-ΞΓ) και να υποστηρίζει την ανάπτυξη νέου διδακτικού υλικού/υλικού αξιολόγησης, προσαρμοσμένου στις ανάγκες ενός συνεκτικού συνόλου μαθητών, μαθητών δηλ. που είναι επαρκείς χρήστες της επίσημης γλώσσας του κράτους.